آغاز امامت حضرت مهدی (عج)

سالهای اول زندگی حضرت مهدی (عج) به همین منوال گذشت تا اینکه به سال 260 هجری در سن پنج سالگی پدر عزیزش را از دست داد . 

در پی این حادثه غم انگیز، امامت و رهبری شیعیان به آن حضرت انتقال یافت . حضرت در آن زمان از کمالات و دانشهای الهی همان را داشت که دیگر امامان داشتند و این مقام و منزلتی بود که خدای تعالی به حضرت عنایت فرمود . .

حضرت مهدی (ع) به دور از دیده مردم می زیست و با افراد اندکی معاشرت داشت . جعفر، عموی آن حضرت با استفاده از این مسئله به دروغ خود را جانشین و وارث حضرت عسگری (ع) معرفی کرد و به همین علت است که او را کذاب لقب داده اند . 

ابوالادیان ، از خادمان امام حسن عسگری (ع) در ان مورد می گود: صدای شیون از منزل امام حسن (ع) بلند بود و جعفر بن علی برادر آن حضرت را نیز دیدم که بر در خانه نشسته بود و شیعیان نیزاو را تسلیت وتبریک می گفتند(تسلیت برای رحلت برادر وتبریک برای جانشینی) با خود گفتم که اگر این شخص امام باشد امامت از بین می رود! زیرا من پیشتر او رامیشناختم، شراب می خورد و قمار می باخت و تنبور می نواخت . در این حال عقید خادم بیرون آمد و به جعفر گفت : آقای من ! برادرت را کفن کردند برخیز و بر او نماز گزار. 

جعفر و شیعیان همراه وی داخل شدند . چون در خانه جای گرفتیم دیدیم که پیکر حضرت عسگری صلوات الله عله را کفن کرده برروی تابوتی نهاده اند . جعفر پیش ایستاد که بر برادر نماز گزارد. چون خواست که تکبر گوید ناگاه کودکی گندمگون پیچیده موی و گشاده دندان بیرون آمد و ردای جعفر را کشید و گفت:ای عمو! پس بایست که من سزاوارترم به نماز برپدرم 

جعفر که رنگ از چهره اش پریده بود عقب رفت و آن کودک پیش ایستاد و بر پدر نماز خواند 

خبر وجود فرزندی از امام حسن عسگری (ع) انتشار یافت و مأموران حکومتی به سعایت جعفر کذاب بر تفتیش و جستجوی خود شدت بخشیدند. در این راه آزار و اذیتهای فراوان برای خانواده حضرت عسگری (ع) فراهم آوردند . ولی تلاشهای آنان حاصلی در بر نداشت . 

جعفر کذاب نیز از ادعای خود طرفی نبست و تنها توانست میراث آن حضرت را به یغما برد . در هر حال سلسه امامان دوازده گانه از هم نگسست و امامت الهی ادامه یافت . ولی پیگیری و تعقیب دشمن خطری بس جدی بودکه جان امام دوازدهم را تهدید می کردهمین امر وپار ه ای از عوامل دیگر ایجاب می کرد که آن حضرت در غیبت به سر برند و به دور از دیده مردم زندگی کنند . 

البته نهان زیستی مختص حضرت مهدی (عج) نیست بلکه در زندگی بسیاری از پیامبران و خود امامان هم پیشینه دیرینی داشته است . در قرآن مجید از پنهان زیستی پیامبرانی چون حضرت ابراهیم ، حضرت موسی و حضرت عیسی یاد شده است . پیامبر اسلام و امامان (ع) مسئله غیبت آخرین حجت را به مردم خاطر نشان می کردند و هر گونه شک و تردید را در این مورد از دلهای آنان می زدودند

غیبت حضرت مهدی (عج)

غیبت امام دوازدهم دو مرحله دارد . یکی غیبت صغری ( کوتاه مدت ) و دیگری غیبت کبری ( دراز مدت ) . غیبت صغری بنا به قول مشهور از سال 260 هجری، ابتدای امامت حضرت مهدی (عج) آغاز شد و حدود 69 سال به طول انجامید . برخی عالمان چون شیخ مفید و سید محسن امین عاملی آغاز غیبت صغری را از هنگام ولادت آن حضرت به شمار آورده اند ، زیرا در آن سالها نیز حضرت به دور از نظرها می زیسته است . با این حساب دوره غیبت صغری 74سال می شود .

حضرت مهدی (عج) در دوره غیبت صغری چهار تن از شیعیان صالح خود را به عنوان سفیر معرفی کردند که هر یک پس از وفات دیگری به انجام این وظیفه بزرگ می پرداختند . این چهار تن سؤالات و مشکلات مردم را به آن حضرت عرضه می کردند و پاسخهای ایشان را به مردم می رساندند .

نخستین واسطه امام و مردم ، ابو عمر و عثمان بن سعد عمری بود که پیشتر از جانب امام هادی و امام حسن عسگری علیهما السلام نیز به مقام سفارت منصوب شده بود . 

پس از درگذشت عثمان بن سعد ، فرزند وی ، محمد بن عثمان به فرمان امام زمان (عج) منصب پدر را بر عهده گرفت .
شیخ طوسی درباره این پدر و پسر آورده که نامه های صاحب الامر (عج) توسط عثمان بن سعید و پسرش ابو جعفر محمدبن عثمان به دست شیعیان و خاصان پدرش ابو محمد (ع) می رسید. این نامه ها حاوی امرو نهی و پاسخ به سؤالات شیعیان بود .
محمد بن عثمان در آخر جمادی الاول سال 304 یا 305 هجری از دنیا رفت . هنگامی که حال او در بستر بیماری رو به وخامت گذاشت جماعتی از شیعیان بر بالین وی گرد آمدند و به او گفتند : اگر حادثه ای برایتان پیش آید چه کسی به جای شما خواهد بود ؟ او در پاسخ گفت : این ابوالقاسم حسین بن روح بن ابوبحر نوبختی جانشین من است . او سفیر بین شما و صاحب الامر علیه السلام ، وکیل او و مورد اطمینان و امین است . به او رجوع کنید و در کارهای مهم به او اعتماد کنید . مرا امر شده بود که این را ابلاغ کنم و ابلاغ کردم . 

حسین بن روح نوبختی از زمره ده کارگزار محمد بن عثمان در بغداد بود و سالهای درازی را با او همکاری و معاشرت داشت . این کارگزاران با شیعیان در ارتباط بودند و به امور آنان سامان می دادند. وی در ماه شعبان سال 326 هجری در گذشت .
آخرین سفیر، ابوالحسن علی بن محمد سمری بود که به وصیت حسین بن روح نوبختی از جانب حضرت صاحب الامر (عج) به این منصب انتخاب شد . وی پس از گذشت سه سال در نیمه شعبان سال 329 هجری چشم از جهان فروبست .
. مزار این چهار بزرگوار که به " نواب اربعه" مشهورند در شهر بغداد واقع شده است حساسترین فرازدوران غیبت صغری مرگ علی بن محمد سمری بود .زیرا همزمان با مرگ او دوران ارتباط مستقیم با امام زمان به انجام رسید و عصر غیبت کبری آغاز شد . 

شش روز پیش از آن که علی بن محمد سمری از دنیا برود نامه ای خطاب به او از ناحیه مقدسه صادر شد که در آن آمده بود : به احدی وصیت مکن که پس از مرگت جایگزین تو شود ، چون که غیبت کبری آغاز شده و دیگر ظهوری در کار نیست مگر پس از اذن خدا عز وجل و آن پس از مدت دراز و سختی دلها و پر شدن زمین از ستم باشد .
به این ترتیب آفتاب طلعت آن حجت الهی به طوری کامل در پس پرده غیبت قرار گرفت و دوران ارتباط مستقیم با آن حضرت به پایان رسید .

با وجود این ، آن حضرت امام زمین و زمان است و حجت خدای . گرچه شخص ایشان از ما نهان است ولی حکمش بر ما عیان است . امیرالمؤمنین (ع) بر فراز منبر کوفه فرمود : اگر جسم حجت خدای از دیده مردم در حال هدایتشان پنهان شود دانش و آداب او در دلهای مؤمنان ثابت است و آنها را به کار می بندند . 

روشن است که دانش و آداب امام عصر (عج) همان قرآن و سنت او و نیاکان پاک اوست و اهل ایمان تکلیف دارند تا روز قیامت به قرآن و سنت عمل کنند و لحظه ای از این کار باز نمانند.